Czy Fundusz Transformacji Energetyki ruszy w 2022 r.?

Ten post dostępny jest także w języku: English

Opublikowany projekt noweli ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych przewiduje, że Fundusz Transformacji Energetyki ma zacząć działać już w 2022 r. Jego zadaniem będzie rozporządzanie środkami ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2, a pozyskane fundusze pomogą finansować energetykę jądrową i OZE. Wraz z projektem 14 października opublikowana została ustawa dotycząca prawa ochrony środowiska.

Z projektu, który został przygotowany przez resort klimatu i środowiska, wynika, że nakłady inwestycyjne związane z energią w gospodarce krajowej zostały oszacowane w KPEIK (Krajowym planie na rzecz energii i klimatu) na poziomie ponad 356 mld euro w latach 2021-2040. W OSR projektu wyjaśniono, że Polska nie zdecyduje się na skorzystanie z derogacji dla energetyki oraz zwiększenia Funduszu Modernizacyjnego. Zamiast tego cała dostępna pula zostanie sprzedana na aukcjach, a uzyskane przychody z 40% uprawnień przyczynią się do modernizacji sektora energetycznego. Za finansowanie odpowiadać będzie nowo utworzony krajowy fundusz, który będzie mógł swobodniej zagospodarować środki, w przeciwieństwie do Funduszu Modernizacyjnego. Programy realizowane w ramach nowego funduszu nie będą musiały być zatwierdzane przez podmioty zewnętrzne, tak jak byłoby to w przypadku FM, który zobowiązany jest do konsultowania programów z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym i Komitetem Inwestycyjnym. Dodatkowo Fundusz Modernizacyjny zajmuje się nie tylko sektorem energetycznym, a środki finansowe przekazywane są na wiele innych inwestycji.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska szacuje uprawnienia do emisji na ok. 268 mln oraz wskazuje, że na aukcje w 2021 r. mogą trafić także uprawnienia do emisji niewykorzystane w ramach mechanizmu derogacji dla energetyki w III okresie rozliczeniowym EU ETS. Sprzedaż tych uprawnień wesprze transformację sektora energetycznego, a pozyskane środki wyniosą 50% przychodów związanych z tą pulą, czyli ok. 17 mln uprawnień do emisji.

FTE wesprze modernizacje w sektorze energetyki

Nowopowstałym państwowym funduszem celowym będzie Fundusz Transformacji Energetyki, który zostanie zasilony środkami ze sprzedaży 40 proc. puli uprawnień do emisji CO2. Ma on ruszyć od 2022 r., a środki finansowe mają wspierać modernizację, dywersyfikację oraz zrównoważoną transformację sektora energetycznego. Za zarządzanie funduszem odpowiedzialny będzie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Do jego zadań należeć będzie opracowywanie projektów FTE oraz prowadzenie konsultacji społecznych. Będzie on również odpowiedzialny za nabór oraz ocenę wniosków, zawieranie umów o dofinansowanie w imieniu dysponenta FTE, a także nadzór nad inwestycjami, które otrzymały dofinansowanie oraz ich ocena pod kątem osiąganych efektów rzeczowych i ekologicznych.

Zgodnie z treścią noweli ustawy planowane jest powołanie Rady Konsultacyjnej FTE, a jej skład zostanie wybrany przez ministra właściwego do spraw aktywów państwowych, energii, finansów publicznych i klimatu, a także przez Pełnomocnika Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej i Prezesa Rady Ministrów. Każda z wymienionych osób będzie mogła wyznaczyć po jednym członku Rady Konsultacyjnej. Za stronę finansową odpowiadać będzie Bank Gospodarstwa Krajowego.

Inwestycje, które będą mogły starać się o dofinansowanie z FTE to m.in. projekty związane z energetyką jądrową, OZE, sieciami przemysłowymi i dystrybucyjnymi, magazynami energii czy wychwytywaniem i składowaniem CO2. Z programu nie będą mogły skorzystać inwestycje, które będą opierać się na paliwach kopalnych. Dofinansowanie będzie udzielane w formie pożyczek i dotacji, a FTE przewiduje dwa tryby finansowania: konkursowy i ciągły.