Duże przetargi o łącznej wartości prawie 0,5 mld zł unieważnione od początku 2018 r.
Najwięksi zamawiający chwalą się rekordowymi budżetami na inwestycje zarówno w sektorze infrastruktury, jak i mieszkalnictwa. Obecne uwarunkowania rynkowe, wśród których najbardziej uwypuklane w debacie są czynniki takie jak rosnące ceny i brak dostępnej siły roboczej oraz mocy produkcyjnych, skłaniają do głębszej refleksji nad tym, czy uda się zrealizować założone plany. Dotyczy to o przyjętych budżetów, a także terminów. Od kilkunastu miesięcy obserwujemy narastający problem z rozstrzyganiem przetargów, w których nawet najniższa cena ofertowa przewyższa założony budżet. W związku z tym zamawiający zmuszeni są ponownie szukać wykonawców lub starać się o dodatkowe finansowanie. W obu przypadkach spodziewane rezultaty są negatywne w postaci opóźnień w wykonaniu inwestycji lub też dodatkowego, i tak często nadmiernego, zadłużenia samorządów.
Tylko od początku ostatniego kwartału zeszłego roku PMR zarejestrowało około 20 przetargów z budżetami powyżej 20 mln zł, w których najtańsza oferta przewyższała oczekiwania zamawiających.Wśród największych inwestycji można przywołać przykład Muzeum Historii Polski na terenie Cytadeli Warszawskiej. Pod koniec stycznia, po otwarciu ofert okazało się, że najniższa zaproponowana cena netto była o 17% (ok. 66 mln zł) wyższa niż przyjęty budżet (393 mln zł). Podobna sytuacja wystąpiła w przypadku przetargów na budowę obwodnicy Niemodlina (budżet: 181 mln zł; najniższa oferta: 215 mln zł; przekroczenie budżetu o 19%) i jednej z linii tramwajowych we Wrocławiu (koszty odpowiednio: 148 mln zł; 193 mln zł; 30%). Rekordową różnicę między „najkorzystniejszą” ofertą a przyjętym budżetem odnotowano w Kielcach. Tam oferent zaproponował wykonanie rozbudowy dworca autobusowego za dwukrotnie wyższą sumę niż zakładało miasto (ok. 64 mln zł wobec 32 mln zł). Ponad 50% przekroczenie przewidywanych wydatków zarejestrowano również w odniesieniu do rozbudowy Teatru Powszechnego i przebudowy pl. Wolności w Łodzi, prac budowlanych dla Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie, budowy komendy Policji w Sosnowcu i przebudowy jednej z linii tramwajowych w Gdańsku. Większość z wymienionych przetargów najprawdopodobniej będzie, lub już została, odwołana i trzeba będzie rozpisać nowe.
Łączna suma zaplanowanych przez zamawiających środków w przetargach o wartości powyżej 20 mln zł i unieważnionych od początku 2018 r. sięga prawie pół miliarda złotych.
W związku obserwowanym nawarstwianiem się nakładów inwestycyjnych na rynku wykonawcy wydają się kierować większą rozwagą niż w poprzednich latach i bardzo prawdopodobnym jest, że w najbliższej przyszłości liczba odwoływanych przetargów będzie się jeszcze zwiększać.
